Kỷ niệm 76 năm Cách mạng tháng Tám thành công (19-8-1945 - 19-8-2021)

Nguyên nhân thắng lợi, Ý nghĩa lịch sử và Bài học kinh nghiệm của Cách mạng Tháng Tám năm 1945

* Nguyên nhân thắng lợi

Cách mạng Tháng Tám năm 1945 thành công mau lẹ, ngoạn mục là do nhiều nguyên nhân, trong đó có nguyên nhân quan trọng, có ý nghĩa quyết định, đó là sự lãnh đạo đúng đắn, sáng suốt, tài tình và khéo léo của Đảng Cộng sản Việt Nam, đứng đầu là Chủ tịch Hồ Chí Minh.

Cuộc tổng khởi nghĩa tháng Tám năm 1945 là đỉnh cao của 15 năm đấu tranh của toàn dân ta dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam, trải qua ba cao trào cách mạng lớn, ba cuộc tổng diễn tập cách mạng. Qua đấu tranh gian khổ, hy sinh to lớn, Đảng đã từng bước trưởng thành về chính trị, tư tưởng, tổ chức, xây dựng lực lượng quần chúng cách mạng hùng hậu chung quanh mình. Đảng đã vận dụng sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lênin vào hoàn cảnh thực tiễn ở Việt Nam, đề ra đường lối cách mạng đúng đắn, có phương pháp và chiến lược, chiến thuật cách mạng thích hợp và linh hoạt, luôn luôn giương cao ngọn cờ độc lập dân tộc, không ngừng củng cố và mở rộng khối đại đoàn kết toàn dân, phân hóa lực lượng kẻ thù, xác định rõ kẻ thù chính, kẻ thù cụ thể trước mắt.

Đảng đã coi trọng cả đấu tranh chính trị lẫn đấu tranh vũ trang, kết hợp chặt chẽ, linh hoạt hai hình thức đấu tranh này. Lực lượng vũ trang được Đảng lãnh đạo tuyệt đối, được Nhân dân nuôi dưỡng, đùm bọc có chỗ đứng vững chắc là các căn cứ cách mạng.

Đường lối cách mạng đúng đắn của Đảng, phương châm, phương pháp, sách lược cách mạng mềm dẻo, linh hoạt đã lôi cuốn, tập hợp, đoàn kết các tầng lớp Nhân dân thành một khối thống nhất, hun nóng thêm bầu nhiệt huyết, làm bừng cháy ngọn lửa cách mạng đang âm ỉ trong lòng mỗi người dân Việt Nam.

Trong 15 năm đấu tranh cực kỳ gian khổ và anh dũng để đi đến thắng lợi Cách mạng tháng Tám đã có biết bao đồng bào, đồng chí đã hy sinh oanh liệt. Chủ tịch Hồ Chí Minh nói: “Họ đặt lợi ích của Đảng, của cách mạng, của dân tộc lên trên hết, đã tin tưởng sâu sắc vào tương lai của Đảng, của dân tộc, đã hy sinh  tất cả, đem xương máu vun tưới cho cây cách mạng, cho nền cách mạng đã khai hoa kết quả tốt đẹp như ngày nay”. 

* Ý nghĩa lịch sử của Cách mạng tháng Tám

Với thắng lợi của Cách mạng tháng Tám năm 1945, Nhân dân ta đã tập tan xiềng xích nô lệ của thực dân, đế quốc trong gần một thế kỷ, lật nhào chế độ quân chủ chuyên chế mấy nghìn năm, lập nên nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa - Nhà nước công nông đầu tiên trong lịch sử nước ta và cũng là Nhà nước công nông đầu tiên ở Đông Nam Châu Á, Nhân dân Việt Nam từ thân phận nô lệ vươn lên trở thành người dân một nước độc lập, làm chủ vận mệnh của mình. Đảng ta từ một đảng hoạt động bí mật, bất hợp pháp trở thành một đảng lãnh đạo chính quyền trong cả nước.

Thắng lợi của Cách mạng tháng Tám năm 1945 là thắng lợi của chủ nghĩa Mác-Lênin được vận dụng sáng tạo vào hoàn cảnh Việt Nam, là thắng lợi của đường lối cách mạng giải phóng dân tộc của Đảng, là thắng lợi của tư tưởng Hồ Chí Minh, độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội. Với thắng lợi của Cách mạng tháng Tám năm 1945, nước ta không những trở thành một nước độc lập, tự do mà còn trở thành một trong những nước đi tiên phong trong việc xây dựng chế độ xã hội mới, chế độ dân chủ Nhân dân, tiến lên Chủ nghĩa xã hội, thực hiện hoài bão, ước mơ của biết bao thế hệ người Việt Nam xưa và nay.

Thắng lợi của Cách mạng tháng Tám năm 1945 là thắng lợi đầu tiên của cách mạng ở những nước thuộc địa, nữa thuộc địa do Đảng của giai cấp công nhân lãnh đạo. Nó như một quả bom có sức công phá mạnh làm sụp đổ một mảng quan thành trì chủ nghĩa thực dân kiểu cũ, thức tỉnh các dân tộc bị áp ức bóc lột vùng dậy, báo hiệu một kỷ nguyên mới, kỷ nguyên độc lập, tự do và Chủ nghĩa xã hội. Đúng như lời Chủ tịch Hồ Chí Minh đánh giá: với thắng lợi của Cách mạng tháng Tám: “Chẳng những giai cấp lao động và Nhân dân Việt Nam ta có thể tự hào mà giai cấp lao động và những dân tộc bị áp bức nơi khác cũng có thể tự hào rằng: Đây là lần đâu tiên trong lịch sử cách mạng, một Đảng mới 15 tuổi đã lãnh đạo cách mạng thành công, đã nắm chính quyền toàn quốc”. 

 * Bài học kinh nghiệm của Cách mạng tháng Tám năm 1945

Bài học thứ nhất là có một Đảng tiên phong thật sự cách mạng, với một bộ tham mưu giỏi, một lãnh tụ kiệt xuất, nắm bắt được những lý luận, những tư tưởng tiên tiến của thời đại và biết vận dụng vào hoàn cảnh cụ thể của mỗi giai đoạn cách mạng cụ thể của đất nước, đề ra được những đường lối cách mạng đúng đắn, phương pháp, hình thức đấu tranh phong phú, linh hoạt.

Bài học thứ hai là Đảng ta giải quyết tốt vấn đề động lực của cách mạng. Với đường lối đúng đắn, nghệ thuật chỉ đạo tài giỏi, phương pháp, sách lược cách mạng khôn khéo, linh hoạt, hình thức đấu tranh phong phú... Đảng ta đã tập hợp và phát huy được sức mạnh của khối đại đoàn kết toàn dân trên nền tảng liên minh công - nông và trí thức, khai thác và phát huy triệt để “tinh thần Việt Nam”, “ý chí Việt Nam” thông minh, dũng cảm, sáng tạo, sẵn sàng xông lên cứu nước, cứu nhà, tạo thành một nguồn động lực vô cùng mạnh mẽ đưa cách mạng tiến lên.

Bài học thứ ba là bắt mạch đúng diễn biến của tình hình trong nước và quốc tế, nắm lấy thời cơ ngàn năm có một, đề ra những quyết định chính xác.

 Bài học thứ tư là giành chính quyền và kiên quyết bảo vệ chính quyền. Giành chính quyền, đó là mục tiêu của bất kỳ một cuộc cách mạng nào. Nhưng cái độc đáo của Cách mạng tháng Tám năm 1945, bản sắc Việt Nam, một sự sáng tạo của Đảng ta là không phải đợi đến khi phát động tổng khởi nghĩa toàn quốc mới đặt vấn đề giành chính quyền về tay Nhân dân.

Kỷ niệm 76 năm Cách Mạng tháng Tám thành công (19/8/1945 - 19/8/2021), trong bối cảnh cả nước đang trong thời kỳ Công nghiệp hoá, hiện đại hoá và hội nhập Quốc tế; chúng ta càng hiểu rõ hơn giá trị lịch sử, thực tiễn sâu sắc mà Cách mạng tháng Tám năm 1945 đã mang lại; nhận thức đầy đủ trách nhiệm của các thế hệ hôm nay và mai sau trong việc vận dụng và phát triển những bài học kinh nghiệm quý giá, những tư tưởng mang tầm thời đại của Cách mạng tháng Tám vào công cuộc đổi mới đất nước, phấn đấu xây dựng cuộc sống ấm no, hạnh phúc, xây dựng nước nhà ngày càng văn minh, hiện đại, giàu mạnh về kinh tế, văn hóa - xã hội; đảm bảo về chính trị, quốc phòng, an ninh, góp phần xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa./.

                                                              Nguyễn Đăng Bình